- بهمن 7, 1400
- سمیرا بالوندی
- دیدگاه: 1
- اخبار, افتخارات, وبلاگ
درمانهای دستی به نوعی روش درمانی بر روی عضلات، تاندونها، رباطها و مفاصل با استفاده از دست گفته میشود. لمس بیمار، مهمترین اصل در این شیوه از درمان به حساب میآید و دلیل خوبی هم دارد. بیماران معمولا نسبت به درمانهای دستی وقتی که با تمرین و آموزش توامان باشد، پاسخ مثبتی میدهند. این کار باعث بهبودی سریعتر بیماران و صرف هزینهی بسیار کمتری میشود.
درمان دستی در فیزیوتراپی شامل گروه وسیعی از انواع تکنیکهای پیچیده و تخصصی است که به وسیله ی دست و توسط متخصصین فیزیوتراپی انجام میشود. این تکنیکها میتواند شامل دستکاری یا به حرکت واداشتن بافت نرم و مفاصل شود. هدف از درمان دستی، کاهش درد بیماران و افزایش دامنه حرکتی مفاصل است.
تاثیرات درمان دستی
از لحاظ مکانیکی، حرکت دادن مفصل موجب استرچ عضلات، تاندونها و کپسول مفصلی در آن ناحیه میشود؛ همچنین میتواند چسبندگیهای ناشی از عوارض جراحی یا التهاب های ناشی از تروما را در بافتها از بین ببرد و در نتیجه دامنهی حرکتی بافت را افزایش دهد.
از لحاظ نوروفیزیولوژیکی اعتقاد بر این است که درمان دستی میتواند دریچههای درد در کانالهای نخاعی (گیت کنترل)ها را مهار کند.
از لحاظ بیوشیمیایی درمان های دستی میتواند موجب ترشحات شبه مورفینی دربدن شود.
از لحاظ روانشناسی، درمان دستی باعث میشود که فرد به درمانگر خود اعتماد بیشتری پیدا کند و رفته رفته با کاهش درد و آغاز فرایند بهبودی از لحاظ سایکوسوماتیک (روان تنی) باعث رضایت و بهبودی بیماران میشود.
درمان دستی برای چه بیمارانی مناسب است؟
هر بیماری که دچار درد یا محدودیت حرکتی در مفاصل است بالقوه میتواند کاندیدای استفاده از این تکنیکهای تخصصی فیزیوتراپی باشد.
روشهای درمان دستی
درمان نقاط دردناک عضلانی یا تریگر پوینتها
درمان نقاط دردناک عضلانی که معمولا بصورت گره های عضلانی هستند، جزیی از درمان های دستی تخصصی در فیزیوتراپی است. این نقاط نه تنها باعث درد در محل خود می شوند، بلکه باعث ایجاد درد در نقاط دیگر بدن هم میشوند.
برای درمان این نقاط دردناک در عضلات از دو روش درمانی اختصاصی استفاده میشود:
درمان دستی درون عضله ای یا “اینتِرماسکولار مَنوال تراپی” که بنام سوزن خشک یا (دِرای نیدِلینگ) نیز شناخته می شود. در این روش از سوزنهایی مشابه روش طب سوزنی استفاده می شود؛ این سوزنها داخل گرهها فرو برده میشوند تا در آن محل با انجام اینترماسکولار منوال تراپی یک پاسخ کششی ایجاد شود.
روش دستی
فیزیوتراپیست ها با تکنیکهای ویژهای از دستهای خود برای از بین بردن نقاط دردناک استفاده میکنند.
هدف از درمان این نقاط، از بین بردن درد و آموزش دوباره ی عضلات برای کار کردن عادی بدون درد است. پس از چندین جلسه ی درمانی، ورم و خشکی عضلات و درد عصبی عضلانی کم می شود، دامنه حرکتی بیشتر میشود.
حرکت دادن مفصل (مانی پولیشن)
به حرکت واداشتن مفصل شاخه ای از درمان دستی است که در آن متخصص فیزیوتراپی، با یا بدون کمک بیمار، مفصلها را در مسیرهای خاصی حرکت میدهد تا موجب کشش مفصل و بافت های اطراف آن شود.
در این روش مفصل با سرعت زیاد در محدوده ای بیش از محدوده ی عملکردی فیزیولوژیک یا طبیعی آن، حرکت داده می شود که باعث تولید صدا هم می شود. در این روش بیماران اغلب تصور میکنند که مفاصلشان به دلیل شنیدن صدای ایجاد شده جا انداخته شده است.
مانند سایر شکلهای درمان دستی، این روش نیز موجب کاهش درد و بازیابی عملکرد طبیعی مفصل میشود. این اثرات به دلایل زیر ایجاد میشوند:
آزاد شدن کپسول های مفصلی تحت فشار
باز شدن گرفتگی های عضلانی
از بین رفتن چسبندگی های اطراف مفصل
بازکردن مفاصل قفل شده
تکنیک انرژی عضلانی
این روش تخصصی فیزیوتراپی روی بیماران به منظور افزایش طول عضلات کوتاه شده و یا دچار گرفتگی عضلانی برای بهبود تاندونهای ضعیف شده و تقویت عضلات و همچنین برای افزایش دامنهی حرکتی انجام می شود. این تکنیک اغلب در مورد بیمارانی که دچار گرفتگی عضلانی هستند، به کار میرود.
تکنیک آزادسازی مفصل میوفشیال
رهاسازی مفصل میوفاشیال یک تکنیک درمان دستی بسیار کارآمد فیزیوتراپی برای کاهش محدودیت حرکتی و فشار وارد بر میوفاشیال است تا درد را کاهش داده و موجب بازیابی حرکت مفصل شویم. تئوری رهاسازی مفصل میوفاشیال به درک کاملی از سیستم میوفاشیال نیاز دارد. فاشیال، یک سیستم تخصص یافته ی بدن است که ظاهری مشابه تار عنکبوت دارد که همه ی قسمت های بدن را به هم متصل می کند.
در حالت سالم و طبیعی بدن، فاشیال، ریلکس است و شکلی موج دار دارد. این بافت توانایی کشش و حرکت بدون محدودیت را دارد. وقتی دچار آسیب فیزیکی، جراحت یا التهاب میشویم، فاشیال، توانایی فعالیت خود را از دست میدهد. این مفصل، سفت شده و محدود می شود و سایر قسمت های بدن را نیز دچار تنش میکند.
روش درمانی ریلکس کردن میوفاشیال باعث کاهش درد و محدودیت و افزایش انعطاف پذیری و حرکت این بافت می شود. همچنین وضعیت بدن بهبود می یابد و در نتیجه عواملی که موجب دردهای مزمن و طولانی مدت بدون علامت هستند، از بین میروند.
کشش عضله (استرچ عضلانی)
کشش عضله یک روش درمانی دستی است که طی آن باید بیمار در وضعیت های خاص درمانی به مدت ۳۰ تا ۹۰ ثانیه بماند تا موجب شل شدن عضله و بافت همبند شود. پس از تعیین نقاط حساس عضله، فیزیوتراپیست، به آرامی در عضلهی آسیب دیده، در وضعیت طبیعی خود کشش ایجاد میکند. این کشش ابتدا باعث کاهش اسپاسم عضلهای که باعث حساس شدن آن ناحیه است، میشود. با کاهش اسپاسم، معمولا درد و تنش موجود در بافت درگیر کاهش مییابد. این امر باعث میشود که مفصلها حرکت طبیعی خود را به دست بیاورند. همچنین این روش درمانی برای سایر ساختارهای موجود در این ناحیه که تحت فشار قرار گرفته بودند نیز سودمند است.
کشش عضله برای درمان طیف وسیعی از بیماریها از جمله سردرد، سیاتیک، تاندونیت، درد مزمن و گرفتگیهای عضلانی و عوارض پس از عمل جراحی موثر است.
درمان دستی برای چه بیمارانی مناسب است؟
هر بیماری که دچار درد یا محدودیت حرکتی در مفاصل است بالقوه میتواند کاندیدای استفاده از این تکنیکهای تخصصی فیزیوتراپی باشد.
برای مشاوره جهت استفاده از شیوههای تخصصی درمانهای دستی حتما به پزشکان متخصص ارتوپدی یا کلینیکهای تخصصی فیزیوتراپی مراجعه فرمایید.
1 دیدگاه